آیت الله مهدوی کنی رییس مجلس خبرگان پس از بازگشت از مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام(ره) دچار عارضه قلبی شدند و پس از اقدامات اولیه پزشکی در منزل به بیمارستان نزدیک دانشگاه امام صادق(ص) منتقل و بستری شدند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پارس»، این اتفاق حدود ساعت ۱۵ در منزل ایشان رخ داد که اقدامات سریع پزشکی برای ایشان صورت گرفت.

خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «پارس» کسب اطلاع کرد که عملیات احیای قلبی ایشان با موفقیت صورت گرفته و در حال حاضر ایشان وضعیت نسبتا پایداری دارند به گونه ای که ضربان قلب ایشان به حالت نسبتا عادی بازگشته است.

                از مردم و علاقمندان ایشان تقاضای دعا برای بهبود وضعیت

                این عالم فرزانه و بازگشت سلامتی کاملشان را داشتند.

بسم الله الرحمن الرحیم

رحلت عالم جلیل مرحوم آیةالله آقای حاج شیخ مسلم ملکوتی رضوان الله علیه را که از علمای مبرّز حوزه‌های علمیه بوده و مفتخر به سوابق طولانی مجاهدات و خدمات به انقلاب و نظام جمهوری اسلامی میباشند، به خاندان مکرم و معزّز و شاگردان و ارادتمندان ایشان و به عموم مردم عزیز آذربایجان و نیز به مراجع عظام و علمای اعلام حوزه‌ی علمیه‌ی قم تسلیت عرض میکنم. 

                                                             ********************

درگذشت عالم بزرگوار مرحوم آیت‌الله آقای حاج سیّد محمّدباقر شیرازی رحمة‌ الله علیه را به فرزندان و خاندان محترم و دوستان و ارادتمندان ایشان تسلیت می‌گویم و رحمت و مغفرت الهی را برای آن مرحوم و والد مجاهدشان مرحوم حضرت آیت‌الله آقای حاج سیّد عبدالله شیرازی اعلی الله مقامه مسألت می‌کنم.

       ایت الله العظمی سید عبد الکریم موسوی اردبیلی(مدظله)

  سؤال : آيا اموال هيئت‏هاى عزادارى و امثال آن از امور خيريه عمومى، شامل خمس مى‏شود؟

پاسخ : در اموال مذكور، خمس واجب نيست.

                                    *     *     *

سؤال : صندوق قرض الحسنه‏اى است كه افراد عضو آن مى‏شوند و در آن پول مى‏گذارند و به نوبت به اعضاى متقاضى، وام بدون بهره داده مى‏شود. آيا لازم است اعضاى صندوق، خمس پول خود را كه در صندوق گذاشته‏اند، بدهند؟

پاسخ : اگر طورى است كه اختيار پول هر كسى به دست خودش است، به طورى كه هر وقت خواست، مى‏تواند پولش را برداشت كند، بايد خمس پول خود را بپردازد و اگر اين طور نباشد، تا وقتى پولشان به دستشان نرسيده، لازم نيست خمس آن را بدهند.

                                    *     *     *

سؤال: صندوق خيريه‏اى كه پول‏هاى افراد خيّر در آن جمع شده و بر آن پول‏ها سال گذشته است، از نظر خمس، چه حكمى دارد؟

پاسخ : اگر صاحبان پول‏ها، آن پول‏ها را به صندوق خيريه تمليك كرده‏اند، خمس ندارد؛ ولى اگر تمليك نكرده‏اند و پول‏ها را به طور امانت در صندوق خيريّه گذاشته‏اند و هر وقت خواستند مى‏توانند پولهايشان را بردارند، در اين صورت پول‏ها در سر سال خمس دارد و صاحبان پول‏ها بايد خمس آنها را بپردازند؛ ولى اگر نمى‏توانند هر وقت كه خواستند پولشان را برداشت كنند، تا وقتى پول به دستشان نرسيده، پرداخت خمس آن واجب نيست.

                                    *     *     *

سؤال  : در بعضى از مؤسسات و ادارات، مبلغ مختصرى از حقوق كاركنان، تحت عنوان «رفاه» يا عنوان ديگر برداشته مى‏شود و اين مبلغ براى آنها در صندوقى پس انداز مى‏شود و از محلّ اين صندوق، خدمات رفاهى (مانند خريد لوازم زندگى يا پرداخت وام) براى كاركنان صورت مى‏گيرد. البته هر يك از كاركنان كه بخواهند، مى‏توانند مبلغ پس انداز شده را پس بگيرند و از صندوق رفاه خارج شوند كه معمولاً به جهت محروم شدن از خدمات، اين كار را نمى‏كنند. آيا به اين پول پس انداز شده، با توجه به اين كه در دست كاركنان نيست، خمس تعلّق مى‏گيرد يا خير؟

پاسخ : چنانچه مبلغ مذكور، را در طول سال در مؤونه مصرف نكنند، خمس آن را بايد بپردازند.                 

سوال:احتراما معروض می دارم همسر (زوجه) شرعی و دائمی اینجانب مدتی پس از ازدواج بدون اخذ هیچگونه اجازه و رضایت اینجانب مشغول به کار گردیده و در نتیجه این اشتغال به دلیل استقلال مالی، زندگی مشترک را ترک نموده و حاضر به تمکین و انجام وظایف زناشویی نمی باشد. علی ای حال با ملحوظ اینکه هیچگونه موافقت و رضایت اینجانب برای اشتغال همسرم متصور نیست، فعل اشتغال ایشان از لحاظ شرعی چه حکمی دارد؟

جواب: 1) اصل اشتغال زوجه اشكال شرعى ندارد و اموالى كه از طريق اشتغال حلال بدست مى آورد ملك او است. 2) تمكين بر زوجه ـ تا وقتى كه زوجه است ـ لازم است و به دليل اشتغال نمى تواند تمكين ننمايد. 3) در صورتى كه اشتغال زن مستلزم خروج از منزل زوجيّت باشد، و خروج منافات با استمتاع زوج داشته باشد يا نافرمانى زوج به حساب آيد، خروج حرام است. 4) آنچه در شماره هاى فوق گفته شد، در فرضى است كه بين زوج و زوجه شرط خاصّى در ضمن عقد نباشد و إلا بايد مطابق شرط عمل شود.

سوال:با توجه به رواج صندلی در مساجد کشور به خصوص در تهران نماز بر روی آن چه حکمی دارد؟ آیا کسی که امکان خواندن نماز نشسته برای او بر روی زمین ممکن است می تواند بر روی صندلی نماز بخواند؟ با توجه به رشد زیاد این صندلی ها عملا ظاهر بعضی مساجد شبیه کلیسا شده است.

جواب: نماز با نشستن بر روى صندلى بدون عذر شرعى جايز نيست اما نفس وجود صندلى در مساجد اشكالى ندارد.

اشاره: روز بيست و يكم تيرماه سالروز قيام مردم شريف مشهد عليه كشف حجاب رژيم پهلوي مي‌باشد.

سوال:1ـ آیا زکات مال را به حوزه های علمیه شیعیان نیز می توان پرداخت نمود؟ 2ـ در صورت منفی بودن سوال فوق، اگر حوزه در نقطه ای دور افتاده باشد و درآمد خاصی هم نداشته باشد چطور؟ 3ـ در صورت منفی بودن دو سوال فوق، اگر بابت هزینه پوشاک و تحصیل و اطعام طلاب بوده و همچنین حق الزحمه اساتید باشد می توان زکات مال داد یا خیر؟

جواب:پرداخت زكات مال به حوزه هاى علمى شيعه به عنوان سبيل الله يا به محصّلين علوم دينى به عنوان سهم فقير و مسكين صحيح و مبرء ذمه است.

سوال:پدر بنده تعداد زيادى گوسفند دارد كه در بيشتر از موقع سال از علف بيابان مى خورند و در بعضى از مواقع از علف دستى مثل كاه و يونجه مى خورند، آيا به آنها زکات و یا خمس تعلق می گیرد؟

جواب: يكى از شرايط وجوب زكات در گوسفند آن است كه حيوان در تمام سال در بيابان بچرد و از علف هاى طبيعى تغذيه كند، لذا چنانچه مقدار معتداً به از سال معلوفه باشد زكات ندارد اما معلوفه شدن يكى دو روزه مانع از تعلق زكات نمى شود، در فرض مسئله زكات ندارد و اما در مورد وجوب خمس بايد پس از پايان سال خمس آنها را بدهد.

سوال: گر کشاورزی دارای 2 زمین باشد و در یکی گندم و در دیگری جو بکارد و از زمین اولی 600 کیلوگندم و از زمین دوم نیز 500 کیلو جو برداشت کند با توجه به اینکه مجموع محصولات از 847 کیلو بیشتر شده آیا به آن زکات تعلق می گیرد؟

جواب: خير تعلّق نمى گيرد، براى تعلق زكات بايد تمام نصاب از يک جنس باشد.

سوال:اگر در منطقه اى نيازمند و فقير باشد آيا جائز است كه وجه زكات را در ساخت پرو‍ژه هاى عمرانى اعم از مسجد. خانه عالم و... هزينه كرد؟

جواب:زکات را می توان در تمام کارهای خیر صرف کرد ولی بنابر احتیاط واجب در تعیین و تشخیص سبیل الله باید به حاکم شرع یا وکیل وی رجوع شود و اگر زكات فطره باشد بهتر است به مصرف فقرا برسد.

 درپاسخ این سوال توجه به نکات زیر حایز اهمیت است:
الف) حکم فقهی 
به طور کلی در اسلام بازی با آلات قمار حرام است وهر وسیله ای که در عرف جامعه به عنوان آلت قمار محسوب شود بازی با آن حرام است ؛ حتی اگر بدون برد و باخت یا فقط برای سرگرمی باشد. حکم به حرمت بازی با تخته نرد، پاسورو... از باب آن است که به عنوان یکی از ابزارهای قمار شناخته می شود. بنابراین تا زمانی که به این عنوان شناخته می شود, حکم آن حرمت خواهد بود. البته اگر مرجع تقلید در صدق عنوان آلت قمار بودن تخته نرد یاپاسور تردید کند, فتوا به حرمت نمی دهد; چنان که از فتوای مرحوم آیت الله اراکی (ره ) چنین به دست می آید. در مورد شطرنج یک دیدگاه این است که : به طور کلی امروزه در سطح جهان آن را آلت قمار به حساب نیاورده و نوعی وسیله بازی فکری می شناسند. بر این اساس شطرنج از نظر موضوع حکم شرعی , تغییر ماهیت داده و به تبع آن حکمش نیز دگرگون شده است . برای توضیح بیشتر درباره حکم شرعی در بازی با تخته نرد، شطرنج , پاسور و... باید به عنوان مقدمه نکاتی را متذکر شویم :
1- بازی ها به چهار گروه تقسیم می شوند: - بازی با آلات قمار با شرطبندی - بازی با آلات قمار بدون شرطبندی - بازی با غیر آلات قمار با شرطبندی - بازی با غیرآلات قمار, بدون شرطبندی 
2- اگر چه درباره تعریف »قمار« میان علمائ اختلاف نظر هست ولی بدون تردید, قسم چهارم قمار نبوده و به هیچ وجه حرمتی ندارد. همان طور که تردیدی در قمار بودن بازی قسم اول و حرام بودن آن نیست . بلکه قسم سوم نیز تقریبا محل اتفاق نظر علمائ دینی است که حرام است و بسیاری از فقهائ, اصلا ملاک قماربازی را توام بودن آن با برد و باخت و شرطبندی می دانند, خواه بازی با آلات قمار باشد و یا مانند فوتبال که فی نفسه حرام نیست اما اگر با شرطبندی و برد و باخت مالی همراه باشد, قمار محسوب شده و حرام می گردد. پس شرط بندی در هرگونه بازی حرام است مگر در موارد استثنایی مانند شنا و تیراندازی , V} (ر.ک : انصاری , شیخ مرتضی , المکاسب , ذیل بحث قمار از مکاسب محرمه - شهیدی تبریزی , حاج میرزا فتاح , هدایه الطالب الی اسرار المکاسب , قم , مکتبه آیت الله مرعشی النجفی , 1407, ص 95 - النجفی , محمد حسن , جواهرالکلام , ج 22, نجف , دارالکتب الاسلامیه , الطبعه السادسه , ص 109){
3- تنها مورد محل اختلاف , قسم دوم است ; یعنی , بازی با آلات قمار بدون آن که با برد و باخت و شرط بندی همراه باشد, لکن قبل از هر چیز باید متذکر شد که قماربازی با بازی با آلات قمار متفاوت است و چه این که همان طور که گفته شد ممکن است قمار بازی صورت پذیرد بدون آن که با آلات قمار همراه باشد, وانگهی حرمت بازی ها صرفا به خاطر قمار بودن نیست , بلکه بازی با آلات قمار نیز براساس روایات و نیز فتوای فقهاحرام است . اما مقصود از آلت قمار این است که چیزی که نوعا با آن قمار بازی می کنند به عبارت دیگر در عرف متدینین و کسانی که تقید شرعی دارند، آن وسیله را ابزار قماربازی بدانند ولو آن که در برخی موارد خاص , چند نفر بدون برد و باخت و شرطبندی بلکه به قصد سرگرمی یا بازی فکری با آن بازی کنند, این بازی با آلت قمار است و طبق روایات حرام است اگر چه قمار به حساب نیاوریم . اما دلیل تغییر حکم برخی بازی ها بدان جهت است که ممکن است در گذشته چیزی از آلات قمار محسوب شود ولی رفته رفته تغییر ماهیت داده دیگر در عرف متدینین از ابزار قمار محسوب نشود, بلکه به عنوان یک بازی تفریحی و سرگرمی یا یک بازی فکری درآید (چنان که برخی در مورد شطرنج اظهار می دارند), در این صورت حکم آن تغییر خواهد یافت زیرا حکم تابع موضوع است و اگر موضوع عوض شود, در واقع موضوع جدید, حکم جدید خواهد داشت بنابراین بهتر است به جای عبارت »تغییر حکم « در این گونه موارد به عنوان »تغییر موضوع « یاد کنیم تا افرادی که دقت کافی به عمل نمی آورند نگویند اگر حلال و حرام پیغمبر(ص ) ابدی است پس چرا حکم خدا عوض می شود و در یک زمان حرام است و در زمانی دیگر حلال . 
4- گاهی مرجع تقلید به عنوان یک کارشناس امور دینی و با استفاده از آیات و روایات به طور کلی که یک وسیله ای را از آلات و ابزار قمار می داند. در این صورت حکم به حرام بودن بازی با آن می دهد ولی گاهی ممکن است در صدق این عنوان شک داشته باشد, بنابراین فتوای هر مرجع تقلیدی برای مقلدین ایشان اعتبار دارد همان طور که به هر پزشکی اگر مراجعه کنید با توجه به تخصص او به دستورات او عمل می کنید, لذا ممکن است یک مرجع تقلید مانند حضرت آیت الله سیستانی یا صافی گلپایگانی بازی با شطرنج را مطلقا حرام بدانند ولی برخی مراجع دیگر مانند امام خمینی , مقام معظم رهبری , آیات عظام فاضل , مکارم و بهجت به عنوان آلت قمار بودن حرام می دانند که اگر از آلت قمار بودن خارج شود دیگر حرام نخواهد بود, بنابراین هرگونه بازی اگر همراه شرط بندی باشد و یا با آلات قمار باشد حرام است مانند تخته نرد و شرط بندی در فوتبال ولی در صورتی که قبلا از آلت قمار بوده و اکنون شک داریم که از آلات قمار است و یا در عرف جامعه اسلامی از آلات قمار خارج شده باشد باید نسبت به حکم آن به مرجع تقلید خود مراجعه کنیم .
ب) فلسفه حرمت بازی با آلات قمار
خداوند متعال قمار را در ردیف می گساری و بت پرستی و از کارهای پلید شیطانی دانسته و دستور به اجتناب داده است »یا ایها الذین آمنوا انما الخمر والمیسر والانصاب والازلام رجس من عمل الشیطان فاجتنبوه لعلکم تفلحون ; ای کسانی که ایمان آورده اید, بدانید که شراب , قمار, بت ها و چوب های مخصوص برد و باخت , به تمامی پلید و ناپاک و از کارهای شیطانی است , پس از این کارها بپریزید تا رستگار شوید«, V} (مائده , آیه 90){V. »میسر« یعنی قمار و لذا قمارباز را »یاسر« گویند, ریشه آن »یسر« به معنی آسانی است و علت نامیدن قمار به »میسر« بدان جهت است که به وسیله قمار, مال دیگران توسط قمارباز به آسانی و بی زحمت به چنگ می آید, V} (قرشی , سید علی اکبر, قاموس قرآن , ج 7, تهران دارالکتب الاسلامیه , چاپ هشتم 1361, ص 263){V. چنان که از امام رضا(ع ) نقل شده است که H} »المیسر هوالقمار{H; میسر همان قمار است «, V} (الحر العاملی , محمد بن الحسن , وسائل الشیعه , ج 12, تهران , المکتبه الاسلامیه , 1403 ه, ص 119, ح 3){V. 
البته براساس روایات متعددی که از رسول خدا(ص ) و ائمه معصومین (ع ) نقل شده است بازی با آلات قمار نیز در ردیف »میسر« برشمرده شده است مانند روایت جابر از امام باقر(ع ) که آن حضرت فرمودند وقتی که آیه فوق نازل شد. H} »قیل یا رسول الله ما المیسر؟ فقال (ص ): کل ما تقومر به حتی الکعاب والجوز«{H; از پیامبر اکرم (ص ) پرسیدند یا رسول الله میسر چیست ؟ فرمودند: هر آنچه که با آن قمار بازی کنند حتی مانند قاب یا گردو«, V} (همان , ح 4){V. در آیه بعدی نیز خداوند متعال می فرماید شیطان همواره در صدد ایجاد دشمنی و کینه توزی میان شما اهل ایمان و نیز بازداشتن شما از یاد خدا و برپایی نماز است و قماربازی و می گساری ابزار شیطان در نیل به این هدف است , آیا باز هم دست از این کار برنمی دارید »انما یرید الشیطان ائن یوقع بینکم العداوه والبغضائ فی الخمر والمیسر و یصدکم عن ذکر الله و عن الصلوه فهل انتم منتهون «, V} (مائده , آیه 91){V. در آیه دیگر خداوند متعال باز هم می گساری و قماربازی را در یک ردیف و از گناهان کبیره دانسته است که گرچه ممکن است احیانا دارای منافعی هم باشد اما قطعا آثار زیان بار آن به مراتب بیشتر از سود آن است »یسئلونک عن الخمر والمیسر قل فیها اثم کبیر و منافع للناس و اثمهما اکبر من نفعهما«, V} (بقره , آیه 219){V. بر اساس آیه دیگر از قرآن که می فرماید: »حرمت علیکم المیته والدم ... وما ذبح علی النصب و ان تستقسموا بالازلام ذلکم فسق ...«, V} (مائده , آیه 3){V می توان فهمید که تقسیم با ازلام نوعی قمار بوده که در اسلام تحریم شده است . اعراب دوگونه از لام (تیرهای مخصوص ) داشتند: یکی »ازلام « امر و نهی و دیگری »ازلام قمار«. »ازلام قمار« عبارت بود از ده چوب تیر به نام های فذ, توائم , مسبل , نافس , حلس , رقیب , معلی , سفیح , منیح , وغد. هفت تای اولی دارای سهم بود به ترتیب از یک تا هفت سهم و سه تای اخیر سهمی نداشتند و کیفیت آن چنان که در تفسیر مجمع البیان , V} (طبرسی , پیشین , صص 244 - 245){V آمده است چنان بود که شتری را سربریده و 28 قسمت می کردند و قماربازان ده نفر به عدد تیرها بودند, آنگاه تیرها را مخلوط کرده , هر کس یک تیر برمی داشت صاحب تیر »فذ« یک قسمت و صاحب تیر »توائم « دو قسمت , تا آن که تیر »معلی « به نام او آمده بود هفت سهم می برد و آنان که سه تیر »سفیح , منیح یا رغد) به دست آنها آمده بود, نه تنها چیزی نمی بردند, بلکه پول شتر را هم می پرداختند. در این ایه کریمه , این کار فسق دانسته شده است یعنی قمار و بازی با آلات قمار که همراه برد و باخت باشد گناه بزرگ و خروج از طاعت خداوند سبحان و روی آوردن به معصیت می باشد, V} (همان , ص 245 و نیز: هاشمی رفسنجانی , علی اکبر, تفسیر راهنما, ج 4, قم , دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم , 1374, ص 233){V 
و واضح است که نه تیرهای قمار خصوصیتی در تحریم داشته باشند و نه حیوان و گوشت آن دارای ویژگی خاص باشد, بنابراین اموال به دست آمده از هر نوع برد و باخت و قماری حرام است , V} (هاشمی رفسنجانی , همان ){V V} (جز در مواردی مانند مسابقه تیراندازی یا اسب سواری استثنائ شده باشد){V. خلاصه این که بازی قمار که با برد و باخت مالی همراه است اعم از این که با آلات قمار باشد یا با هر وسیله دیگری حرام است و داخل در عناوین »میسر«, »ازلام « می باشد و از نمونه های تصرف در مال دیگران به نارواست که براساس آیه شریفه »لاتائکلوا اموالکم بینکم بالباطل «, V} (بقره , آیه 188 - نسائ, آیه 29 و نیز ر.ک : آیات 161 نسائ و 34 توبه ){V حرام بوده , براساس آیات قطعی قرآن و نیز روایات وارده حرام می باشد. 
نکته مهم دیگر بازتاب روانی بازی قمار است که باید اعتراف کرد قمارباز همیشه بازنده است , چون اگر ببرد حریص تر می شود که باز هم دست به قمار بزند و مسلم است که او همیشه برنده نخواهد بود و سرانجام همه آن چیزهایی را که در دفعات قبل برده بود, خواهد باخت . مخصوصا چون ثروت بادآورده است , نه نتیجه کار و کوشش , قدر آن را نمی داند و به زودی آن را از دست می دهد. چه قدر قساوت قلب می خواهد کسی که اموال و دارایی و گاهی تمام زندگی و خانه و کاشانه دوستش را بگیرد و او و خانواده اش به روز سیاه بیفتد و خود با دارایی آنها به عیش و نوش بپردازد, چنان که در برخی روایات وارد شده است , V} (ر.ک : وسایل الشیعه , پیشین , ج 12, صص 119 - 121){V قریش (همان طور که امروزه نیز گاهی به چشم می خورد) آن قدر به قماربازی ادامه می دادند که حتی زن و بچه خود را بر سر این قمار گرو گذاشته و می فروختند و این است که بازی با آلات قمار نیز حتی اگر بدون برد و باخت باشد نیز حرام شمرده شده است تا کسی اصلا به این وادی خطرناک که شبکه شیطانی است نزدیک نشود. کسی هم که می بازد و می کوشد برای جبران شکست روحی و مادی خود بازی را ادامه دهد, چون اعصابش خرد شده است چه بسا تمام زندگی خود را می بازد و برای تسکین شکست و ناراحتی های خود به انواع مواد مخدر و مشروبات الکلی کشیده می شود و در منجلاب مفاسد درمی آید و شاید بدین جهت باشد که شراب و قمار با هم در این آیات آمده است . در خصوص برخی بازی ها مانند شطرنج , اگرچه از نظر فقهی اشکال آن برطرف شود ولی باید دانست که »فقه « مرز نهایی میان حرام و واجب را مشخص می کند اما از دیدگاه برخی کارشناسان مانند »شانتال شوده «, قهرمان شطرنج فرانسوی , شطرنج یک ورزش خسته کننده است ... پرداختن به شطرنج سایر منابع ذهنی را از کار می اندازد و دیگر فعالیت های ذهن , بیهوده و پوچ می شود. شطرنج می تواند به مفهوم »نظریه پاسکالی « با فشاری که بر یک نقطه از بدن (مغز) وارد می سازد اختلال حواس ایجاد کند. یکی دیگر از مضرات شطرنج , کینه و عداوتی است که میان بازیکنان پدید می آید, چنان که »الخین «, قهرمان دیگر شطرنج می گوید: »برای برنده شدن در بازی شطرنج , باید از حریف خود متنفر شد«. مهمتر از همه آن که بازی با پاسور و شطرنج و... عمر انسان را تلف و اعصابش را فرسوده و روانش را آشفته می سازد.
ج) نظریه مراجع عظام تقلید
آیات عظام امام، تبریزى، خامنه‏اى، صافى، نورى و وحید: {Tبازى با آلات قمار - هر چند بدون برد و باخت - حرام است.V} صافى، جامع الاحکام، ج‏1، س 1045؛ امام، استفتاءات، ج‏2، (مکاسب محرمه)، س‏18؛ خامنه‏اى، اجوبهالاستفتاءات، س‏1116؛ نورى، استفتاءات، ج‏1 س‏559 و 560؛ وحید، منهاج الصالحین، ج‏3، م‏19؛ تبریزى، استفتاءات، س 981.{V
T}آیهاللَّه فاضل: {Tاگر در عرف از آلت قمار بودن خارج شده باشد و برد و باختى در کار نباشد اشکال ندارد.V} فاضل، جامع المسائل، ج‏1، س 951.{V
T}آیات عظام بهجت و مکارم: {Tاگر به صورت برد و باخت باشد، حرام است و اگر بدون آن باشد، بنا بر احتیاط واجب جایز نیست.V} مکارم، استفتاءات، ج 1، س 541 و 544؛ بهجت، توضیح المسائل، (متفرقه)، س 9.{V
T}آیهاللَّه سیستانى: {Tاگر به صورت برد و باخت باشد، حرام است و اگر بدون برد و باخت و شرط بندى باشد؛ چنانچه در عرف محل (شهر) از آلات قمار شناخته شود، بنابر احتیاط واجب بازى با ان جایز نیست. V}سیستانى، سایت، س 9.{V
حکمی که در مورد ورق و شطرنج گفته شد فرقی ندارد چه از سیستم کامپیوتر باشد یا غیر آن V} (استفتا از دفتر مقام معظم رهبری).{V
امید واریم همواره موفق وپیروز باشید.

                           ر       

ملاحظه این مساله مهم شرعی را بنمایند.

در فرآیند اجتهاد دینى مجموعه اى از مبانی مشترک وجود دارد که مجتهد باید به آن ها علم داشته باشد، و ممکن نیست مجتهدى مجتهد گردد، بدون آن که از عموم و کلیت معارف دینى آگاهی داشته باشد؛ البته چه بسا فردى به جزئیات مسائل فقهى آگاه تر بوده و یا در زمینه مسائل اعتقادى و فروع آن تبحر بیشترى داشته باشد، ولی این بدان معنا نیست که به مبانی و پایه هاى اجتهاد دینى اشراف و اطلاع کامل دارد.

بنابراین مبنا، اگر فردی را یافت که آگاهی بیشتری از مسائل فقهی یا اعتقادی داشت، به شرط حفظ انسجام فتواهایش با مبانی اجتهاد دینی، می تواند تلفیق نماید.

معتقدیم که در صورت اثبات اعلمیت، تقلید از میت، چه به صورت ابتدایی و چه به صورت بقایی اشکال ندارد؛ منظورمان از اعلمیت نیز، اعم از اعلمیت در احکام است، بلکه شامل عموم معارف دینی مى گردد، و هرگاه اعلمیت فردى ثابت شد، خواه زنده باشد یا مرده، تقلید از وى واجب می شود. البته این امر در افراد معاصر و یا نزدیک به دوره ما قابل تصور است.

بر فرد مکلّف واجب است که از، اعلم (عالم تر) و تواناتر و با کفایت تر تقلید نماید، و درک صحیح این مفاهیم به خودى خود ضرورت وجودشان را در مرجع مورد نظر برای تقلید آشکار مى سازد.

 منظورمان از اعلم کسى است که بیشترین توانایى را در استنباط کلیه معارف دینى داشته باشد و نه تنها فقط در مسائل حلال و حرام، زیرا آنچه که از آیه «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُوا کَافَّةً فَلَوْلا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» (و مؤمنان را نسزد که همگى [به سوى جهاد] بیرون روند ؛ چرا از هر جمیعتى گروهى [به سوى پیامبر] کوچ نمى کنند تا در دین آگاهى یابند و قوم خود را هنگامى که به سوى آنان بازگشتند ، بیم دهند ، براى این که [از مخالفت با خدا و عذاب او] بپرهیزند) (سوره توبه: ۱۲۲) استنباط مى شود، ضرورت توانایى فقیه دینی در استنباط و استخراج همه معارف دین اعم از اعتقادى و عملى و اصول و فروع است و نه تنها احکام عملى که در حوزه هاى علمیه با عنوان «فقه» شهرت یافته است. چنین شخصی، مجتهد مطلقی است که تقلید از او جایز است.

مقصودمان از تواناتر کسى است که توانایى اداره امور مقلدین خود و پاسخگویى به پرسش ها و شبهات ایشان و پیگیرى امور و احوالشان را در همه شرایط داشته باشد. و این مصداق بارز فرموده ائمه اطهار (علیهم السلام) است که فرموده اند: «علماء أمتی مرابطون فی الثغر الذی یلی إبلیس وعفاریته یمنعونهم من الدخول إلى ضعفاء شیعتنا» (علماى امت من شکاف های به وجود آمده توسط ابلیس و پیروانش را پر نموده و از نفوذ آن ها در میان مستضعفین شیعه جلوگیرى مى کنند). این پیوستگى و پر نمودن خلأها صورت نمى پذیرد مگر آن که مرجع تقلید داراى «قدرت علمى» و «حضور عملی» در صحنه باشد، تا بدان وسیله بتواند از حدود و ثغور مذهب و عقیده و دین پاسدارى نماید، و این حاصل نمى گردد مگر با جامع بودن در منظومه معارف دینى، واین همان چیزى است که در شرط سابق نیز بدان اشاره نمودیم.

مرادمان از باکفایت تر نیز کسى است که داراى شجاعت و شهامتى باشد که وى را قادر سازد در موارد لزوم و مواقع ضرورت، بدون هیچ گونه شک و تردیدى، موضع قاطع و صریح اتخاذ نماید.

با توجه به این شرایط، اگر مکلف از وجود این ویژگی ها در مرجعی اطمینان حاصل نمود، بر او واجب است که از ایشان تقلید نموده و یا به ایشان عدول نماید.

با سلام
آیا هزینه کردن برای ساخت ضریح هایی از طلا و نقره برای حضرات اهل بیت (علیهم السلام) در شرایطی که بسیاری از شیعیان و حتی غیر شیعیان در مخارج روزمره ی خود مانده اند درست است؟
لطفاً کامل توضیح دهید چون این بحث در فضای مجازی به صورت شبهه و سوال بسیار مطرح شده است مخصوصاً بعد از رونمایی از ضریح جدید سیدالشهدا علیه السلام.
با تشکر

بسمه تعالی
السلام علیکم
اوّلاً: مردم از اموال شخصی خود می پردازند.
ثانیاً: همین مردم در هر مورد به کمک نیازمندان می شتابند.
ثالثاً: با عظمت بودن مراقد مقدّسه از شعائر است و عبادت می باشد.
رابعاً: در روایت آمده که در صدر اسلام پیشنهاد شد ستار کعبه را که قیمتی بوده بفروش برسد امیرالمؤمنین علیه السلام مانع شدند. و در زمان ما ستار خانه خدا خیلی قیمتی است که قابل وصف نیست، و با تشریفات خاصّی سالی یکبار بافته می شود.
خامساً: این سؤال هر چند به ظاهر بین شیعیان مطرح است ریشه وهّابی دارد.
سادساً: برای اداره امور زندگی فقرا در شریعت زکات جعل شده.
سابعاً: هر چیزی در جای خود لازم است، شما پارک ها را، میادین ورزش را، ساختمان های ادارات را، جادّه ها را، دانشگاه ها و مدارس را... ملاحظه کنید، که خرج ضریح سیدالشهدا علیه السلام نسبت به یکی از آن ها چیزی نیست.
ثامناً: ما در انتظار روزی هستیم که قبور ائمه بقیع علیهم السلام هم با عظمت هر چه تمامتر از اموال شخصی مردم در مقابل چشم و خشم دشمنان ساخته شود ان شاء الله.

• اگر ولایت فقیه وجود نداشته باشد چه اشکالی در اعتقاد
• ما به وجود می آیدو اگر اعتقاد نداشته باشیم به این ولایت
• فقیه فعلی، آیا خللی در دینداری مابه وجود می آید و مسلمان
• واقعی نیستیم؟
• جواب: اصولاً جامعه به ویژه اسلامی نیازمند به رهبر
• و ولی می باشدحال امر دایر است میان اینکه فردی
• فقیه عادل و پیرو امام معصوم، ولیامر باشد که به
• ولایت فقیه تعبیر می شود یا فردی فاقد فقاهت و
• غیر عادلیا فاسق. بدیهی است فرد اول باید رهبر
• جامعه باشد و او نیز موظف است بهعنوان نایب
• عامّ امام مهدی علیه السلام در هدایت جامعه و
• اصلاح امور آن هاباشد و اطاعت از چنین رهبری در
• حقیقت اطاعت از امام مهدی است.

• چرا علما تراشیدن ریش را حرام می دانند روایات معتبر را بگویید؟
• جواب: بسمه تعالی. اولاً یکی از سنّت های پنجگانه ابراهیم
• که پیامبراننیز از آن پیروی نموده، گذاردن ریش می باشد.
• ثانیاً پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله تراشیدن محاسن را فرهنگ مجوس
• دانسته و می فرماید:
• حفوا الشوارب و اعفوا اللحی و لا تشبّهوا بالمجوس- سبیل را کوتاه و ریش را
• رها نمائید و خود را به مجوس شبیه ننمایید
• ( وسائل شیعه/ج۱/ص۴۲۲). والسلام

حضرت آیت الله العظمی شیخ محمد اسحاق فیاض امروز با صدور فتوایی هرگونه خرید آرا در انتخابات عراق را حرام اعلام کرد.

به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، دفتر حضرت آیت الله فیاض در پاسخ به سوالی در مورد چگونگی حکم خریدن آرا به اشکال مختلف نظیر توزیع اموال، کالا، کارت های شارژ موبایل و قسم به قرآن تاکید کرد: خرید آرا به هرنحوی که باشد، حرام است.

براساس پایگاه اطلاع رسانی «حضرت آیت الله فیاض»، در بخش دوم این فتوا، این مرجع تقلید، مردم را به مشارکت فعال در انتخابات شوراهای استان ها و انتخاب افراد باکفایت دعوت کرده و بیان داشت: مردم عراق بایستی افرادی را در انتخابات شوراها انتخاب کنند که به صورت صحیحی به استان خود خدمت رسانی کرده و در راستای برداشتن ظلم و ستم از دوش  آنها تلاش کند و تحت تاثیر وفاداری های قبیله ای و منافع محدود قرار نگیرد و هرکس که خلاف آن عمل کند،  اول به خود سپس به کشور و امت خود بد کرده و خشنودی خداوند را فراهم نگردانیده است.

به گزارش شبکه خبری  العالم، این مرجع تقلید با صدور بیانیه ای در صفحه شبکه اجتماعی خود در فیسبوک خطاب به شهروندان عراقی اظهار داشت که با کمک مقامات حکومتی با تمام قدرت از خود در برابر (اقدامات) تروریست ها دفاع کنید.

این پیام از سوی آیت الله نجفی پس از تشدید حملات گروه های تروریستی علیه شهروندان عراقی و ناتوانی دستگاههای امنیتی در جلوگیری از اقدامات تروریستی تکفیری ها در شهرهای عراق صورت گرفت.

بنا به گفته منابع نظامی، امنیتی و پزشکی عراق، در نتیجه اقدامات تروریستی (از ابتدای ماه جاری تا کنون) در استان های بصره، میسان، ناصریه، کربلا، بابل، واسط، بغداد، دیاله، کرکوک، موصل و رمادی، صدها شهروند عراقی کشته و هزاران نفر دیگر نیز زخمی شده اند.

از نظر شيعه؛ آنچه معتبر و واجب است اين است كه بر خاك يا سنگ يا چوب و هر چيزى كه از زمين است(غير ازمعدنيات و خوردنى ها و نوشيدنى ها و پوشيدنى ها) مي‌‌توان سجده كرد. بنابراين، اگر كسى در بيابان نماز مي‌‌خواند، هنگام سجده پيشانى را بر خاك بگذارد، نمازش صحيح است.

اهل سنت و شيعه در موارد زيادي از احكام سجده با هم اتفاق نظر دارند، زيرا هر دو گروه، سجده بر خاك، سنگ، چوب و ديگر روييدني‏هاي غير خوردني و غير پوشيدني را جايز مي‏دانند، اما شيعه معتقد است سجده بر غير اين موارد صحيح نيست و واجب است که سجده بر خاک يا يکي از موارد فوق باشد. 

علت اين مطلب؛ روایاتي است كه وارد شده است:
امام صادق(ع) فرمود: «لَا تَسْجُدْ إِلَّا عَلَى الْأَرْضِ أَوْ مَا أَنْبَتَتْهُ الْأَرْضُ إِلَّا الْقُطْنَ وَ الْكَتَّان‏»؛ سجده نكن مگر بر زمين يا بر آنچه از زمين مي‌‌رويد مگر پنبه و كتان.(1)

زراره از امام باقر(ع) سؤال كرد كه آيا مي‌‌توان بر قير سجده كرد؟ حضرت فرمود: «نه. بر لباس و پشم و ميوه‌‌هاي خوردني و معدني‌‌ها و بر أجزاي حيوان و بر پر پرندگان نيز سجده كردن جائز نيست».(2)

علي بن جعفر از برادرش حضرت موسي بن جعفر سؤال كرد: آيا انسان مي‌‌تواند از فرش حرير و سجاده حرير، همين طور از فرش ديباج و سجاده ديباج استفاده كند؟ روي آن ها بخوابد، تكيه دهد، بايستد، نماز بخواند؟ امام(ع) فرمود: خوابيدن، نشستن و ساير استفاده‌‌ها از آنها اشكالي ندارد، اما نمي‌‌تواند روي آنها سجده كند.(3)

شيخ طوسي(ره) نقل مي‌‌كند: اجماع فقهاي شيعه؛ سجده كردن بر زمين است. احتياط نيز همين است كه بر زمين سجده شود، ولي اهل سنت سجده بر پنبه و كتان و مو و پشم را اجازه مي‌‌دهند، ولي نظر آنان بر خلاف احتياط و مخالف روایاتي است كه از طريق اهل بيت(ع) و پيامبر(ص) وارد شده است. 

در كتاب الفقه علي المذاهب الاربعة آمده است:

سجده بر هر چيز جايز است حتي دستار دور سر، به شرطي كه پاك باشد. اما پيروان ابوحنيفه سجده بر دستار را در صورت ناچاري مكروه دانسته‏اند، ولي اماميه مي‏گويد سجده جايز نيست مگر روي زمين يا آن چه زمين آن را رويانیده باشد. نيز بايد از آن چه خوردني و پوشيدني و معدني است نباشد.(4) 

بنابراين اهل سنت؛ فرش و قالي و موكت را زمين مي‌‌دانند، ولي نمي‌‌توان پذيرفت قالي و موكت، زمين است. در ضمن اين کار خلاف احتياط است.

سجده بر خاک(زمين) در زمان پيامبر(ص) وجود داشته است. رافع بن ابي رافع از پيامبر(ص) نقل مي‌‌كند كه حضرت فرمود: «نمازتان كامل و صحيح نمي‌‌شود مگر اين كه در سجده، پيشاني را بر زمين بنهيد».(5)

در روايت ديگر فرمود: «جعل لي الارض مسجداً و طهوراً»(6) يا در تعبير ديگر فرمود: «جعلت لي الارض طهوراً و مسجداً»؛(7) زمين براي من محل سجده و موجب طهارت(تيمم) قرار داده شده است. أم سلمه از پيامبر(ص) نقل مي‌‌كند كه خطاب به شخصي فرمود: «يا أفلح! ترّب وجهك»؛(8) اي افلح! صورتت را به خاك بمال.

باز از أم سلمه نقل شده كه پيامبر(ص) فرمود: «يا رباح! ترّب وجهك».(9)

از سلمان نيز نقل شده: «تمسّحوا بالأرض فإنها بكم برّه»؛(10) پيشاني خود را به زمين مماسّ كن، چون زمين مانند مادر توست و تو را دوست دارد.

از زمان رسول خدا(ص) برخى اصحاب بر سنگ سجده مى‌‌كردند. جابربن عبداللَّه انصارى(11) و مسروق بن اجدع(12) اين كار را مى‌‌كردند؛ چه در وطن بودند و چه به هنگام مسافرت.

و نيز مسلمانان قطعه‏اى از سنگ‏هاى كوه مروه را مى‌‌گرفتند و بر آن سجده مى‌‌كردند.

اين سخن روشن، بي‏پايگي گفتار كساني را كه همراه داشتن قطعه‏اي از خاك و تربت را شرك و بدعت مي‏پندارند، اثبات مي‏كند و معلوم مي‏گردد كه پيشتازان تاريخ اسلام بدين كار مبادرت مي‏ورزيدند.(13) 

از نظر تاريخي نيز وقتي رسول خدا(ص) به مدينه منوره تشريف آوردند و دستور ساختن مسجدالنبي را دادند، در آن زمان مسجد فرش نداشت و پيامبر روي همان زمين مسجد، روي همان خاك‌‌هاي مسجد سجده مي‌‌كردند. در زمان ابوبكر و عثمان و عمر و حضرت علي نيز روي زمين مسجد سجده مي‌‌نمودند. 

بنابراين تمام نمازهاي پيامبر روي زمين بود و سجده‌‌هاي پيامبر و مسلمانان صدر اسلام، روي خاك بود. پس قطعاً سجده بر خاك صحيح است و شيعيان كه روي خاك سجده مي‌كنند، به واسطه پيروي و متابعت از رسول خداست؛ 

اين كه فعلاً مرسوم شده است كه شيعيان بر مهر سجده مي‌‌كنند،
اولاً: به جهت اين است كه چون سجده بر خاك در مساجد و در خانه ها با مشكلاتى همراه است، خاك را به صورت مهر در آورده‌‌اند كه سهل الوصول باشد و مشكلى از نظر نظافت و ريخت و پاش نداشته باشد.

دوم: در روایات، سجده بر تربت حضرت سيد الشهدا(ع) تمجيد و تشويق شده است.

سوم: از طرف ديگر چون شرط است كه محل سجده بايد از هر نجاستي پاك باشد و سجده بر زمين نجس جايز نيست، بدين جهت شيعيان قطعه‌‌اي از خاك پاك(مهر) را به همراه خود دارند،‌تا هر وقت خواستند نماز بخوانند،‌بر آن خاك پاك سجده كنند. زيرا نمي‌‌دانند خاك و زميني كه بر آن مي‌‌خواهند سجده كنند، پاك است يا نه، بدين جهت يك قطعه خاك پاك را كه يقين به طهارتش دارند، انتخاب مي‌‌كنند و بر آن سجده مي‌‌كنند.

علاوه بر اين، چون سجده عنوان خضوع و خشوع در مقابل عظمت پروردگار را دارد و نمازگزار بايد بهترين اعضاي بدن را كه پيشاني است، بر زمين بگذارد، پس سر بر خاك گذاشتن در حالت عبوديت و بندگي، بيشتر دلالت بر خضوع و خشوع در پيشگاه پروردگار دارد.

پي‌نوشت‌ها:
1. شيخ طوسي، الخلاف، مسئلة 112 و 113.
2. همان.
3. فقه تطبيقي، ص 94.
4. الفقه علي المذاهب الاربع , ج 1 ص 232 چ بيروت , دارالفكر.
5. الخلاف، مسئلة 112 و 113.
6. بحارالأنوار، ج 16، ص 316.6
7. همان، ص 308
8. كنزالعمال، ج7، ص460، حديث‌‌هاي 19776 و 19777 و 19778.
9. همان.
10. همان.
11. سنن بيهقى، ج 1، ص 439.
12. طبقات الكبرى، ج 6، ص 79.
13. سيد رضا حسيني‏ نسب، شيعه پاسخ مي‏دهد، ص 108.                        

 آیت الله العظمی شبیری زنجانی، زکات فطریه امسال را بر اساس قوت غالب گندم برای هر نفر مبلغ پنج هزار تومان، معادل سه کیلو و 600 گرم گندم اعلام کرده و کسانی که  قوت غالبشان برنج است مبلغ معادل سه کیلو و 600 گرم برنج را در نظر بگیرند.

وی بیان داشت: همچنین میزان کفاره روزه عمد مبلغ 72 هزار تومان و کفاره روزه غیرعمد هزار و 200 تومان از سوی این مرجع تقلید اعلام شده است.

 بر اساس فتوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندممبلغ 3000 تومان (در تهران 3500 تومان) و بر اساس قوت غالب برنج، مبلغ 15000 تومان اعلام شده است.
وی درباره میزان کفاره روزه های عمد و غیر عمد از نظر این مرجع تقلید شیعیان افزود: کفاره روزه غیر عمد مبلغ 1000 تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ 60000 تومان است.

لازم به ذکر است که براساس مسأله 1692 رساله توضیح المسائل آیة الله العظمی مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانى که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، یعنى باید براى خودش و کسانى که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکى از اینها را بدهد کافى است.
در ضمن بنابر فتوای معظم له اگر کسى تنها در افطار شب عید فطر میهمان دیگرى باشد فطریه او به عهده خودش است.

  لطفا نام مرجع تقلید خود را درقسمت نظرات بنویسید.

1.ایت الله العظمی خامنه ای

2.ایت الله العظمی سیستانی

3.ایت الله العظمی بهجت(ره)

4. ایت الله العظمی مکارم شیرازی

5. ایت الله العظمی وحید خراسانی

6. ایت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی

7. ایت الله العظمی سید یوسف مدنی تبریزی(ره)

8. ایت الله العظمی موسوی اردبیلی

9. ایت الله العظمی سید صادق روحانی

10. ایت الله العظمی سید صادق شیرازی

11. ایت الله العظمی سید محمد حسینی شاهرودی

12. ایت الله العظمی سید کاظم حائری

13. ایت الله العظمی سبحانی

14. ایت الله العظمی فاضل لنکرانی(ره)

15. ایت الله العظمی نوری همدانی

16. ایت الله العظمی علوی گرگانی

17. ایت الله العظمی جوادی املی

18. ایت الله العظمی سید عزالدین حسینی زنجانی(ره)

19.سایر مراجع . لطفا نام ان مرجع را بنویسید؟

تقلید صدای زن یا مرد

صحبت كردن مردان با صدای تقليدی زنان و بالعكس چه حكمی دارد ؟

اگر موجب مفسده و غيبت و استهزاء نباشد حرام نيست .

دست دادن با زن

مصافحۀ مرد اجنبی با زن اجنبيّه شرعاً جايز است يا نه ؟

حرام است ولی در صورت ضرورت با دستكش اشكال ندارد مثل اينكه می خواهد او را از مهلكه نجات دهد .

اب ریختن پشت سر مسافر

اين كه پشت سر مسافر آب می ريزند آيا منشأ شرعی و روائی دارد يا نه ؟

تا به حال روايتی و سند شرعی در اين باره به نظر حقير نرسيده است ولی از آنجاييكه

در بين مردم مرسوم شده كه پشت سر مسافر آب می ريزند و به اين وسيله تفأل به خير و شادی

می نمايند اشكالی ندارد .

آیا سقط جنين به هر علت جایز است؟

اسقاط جنین جایز نیست مگر این که حامله مستلزم تلف مادر باشد

دیه سقط جنین به چه میزان است؟

دیه نطفه 20دینار دیه علقه 40 دینار دیه مضغه 60 دینار دیه نشاءاستخوان 80 دینار دیه رویش گوشت 100 دینار دیه ولوج روح 1000دینار اگر مذکر باشد 500دینار اگر مونث باشددر فاصله این مراتب اختلاف است اقوی چل روز فاصله باشدانوقت فاصله بهمین ترتیب باید حساب کرد.

آيا بعد از انعقاد نطفه از بين بردن آن جايز است يا خير؟

 بعد از انعقاد نطفه از بین بردن ان جایز نیست.

 زنى حامله شده است و اكنون يك ماه و نيم دارد. دكترها مى‌گويند حاملگى براى مادر خطر جانى دارد و موجب فلج شدن وى خواهد گشت . آيا سقط جنين براى چنين مادرى جايز است يا خير؟

در فرض یقین به خطر جانی مادر جایز است وباید کسی که جنین را اسقاط می کند کفاره انرا بترتیب سابق به پدر جنین بپردازد.

 مادری كه بچه او قبل از چهار ماهگی سقط می‌شود چه حکمی دارد؟ ‌أ.چه احكامي بر جنين مترتب است؟ ‌ب.چه احكامي بر مادر مترتب است؟

از حیث حکم تکلیفی حکم نفس را داردودیه رااگر خودش جنین را اسقاط کرده به پدر جنین به ترتیب سابق بپردازد                   

حجاب

اشتغال بانوان و عدم مغایرت حفظ حجاب باعرف مکان سکونت

آيا عرف مكان يا محل كار در ميزان حدود شرعي مقرر براي حجاب موثر مي باشد؟ مثلا زنان عشايري که موهايشان در سن و سال خاصي بافته شده بيرون است يا زنان جنوب ايران که در عرف آنجا جوراب نمي پوشند يا زناني که در هنگام کار در زمين کشاورزي مقداري از شلوار خود را بالا مي زنند يا زنان کارمند که در هنگام کار مقدراي از دستشان پيدا مي گردد؟

جواب: 
1- حدّ لازم حجاب براي تمام زنان در هر زمان و زمين يکسان است مگر در مورد ضرورت مانند معالجه. 
2- صرف سهولت به معناي ضرورت نيست. 
3- در موارد ضرورت شغلي هر چند پوشيدن بر زن واجب نيست ولي نگاه نامحرم نيز جايز نيست. 

حجاب

حکم عدم رعایت حفظ حجاب شرعی

آيا رعايت نکردن حجاب مقرر شرعي گناه محسوب مي گردد؟ اگر گناه مي باشد گناه کبيره است يا صغيره؟ در هر فرضي (کبيره يا صغيره بودن) آيا قابل تعزير مي باشد؟

جواب: 

1- بي حجابي عمدي به طوري که علنا در معرض نامحرمان قرار گيرد گناه بزرگ است. 
2- اگر با نهي از منکر، بي اعتنايي به حکم شرعي حجاب ادامه يافت حکومت اسلامي مي تواند تعزير نمايد. 

ادله فقهی بر کیفر زنان بی حجاب

آيا حاکم شرع مي تواند زناني را که در اجتماع يا انظار عمومي موي سرشان پيداست؛ يا زناني که لباسي به تن دارند که برجستگي هاي بدن را نشان مي دهد؛ يا زناني که پوشش نا مناسب دارند؛ يا زناني که آرايش کرده باشند؛ کيفر نمايد؟ اگر پاسخ مثبت است بنا به چه ادله فقهي زنان مورد سوال را حاکم شرع مي تواند کيفر نمايد.

جواب: 
1- حکومت اسلامي براي افرادي که عمداً احکام شرعي را ترک مي کنند حدّ يا تعزير قرار داده است. 
2- تعليم احکام، تنبّه دادن غافل، موعظت و ارشاد سپس امر به معروف و نهي از منکر بايد رعايت شود. 
3- اجراي حدّ يا تعزير نبايد مزاحم با حکم شرعي مهمّ يا اهمّ باشد.

س:روزه دارى كه غسل جنابت را براى نماز صبح ترك نمود و تيمّم كرد در صورتى كه اعتقاد بر اين داشت كه اگر غسل كند مريض مى شود آيا روزه اش صحيح است؟

ج:  روزه اش صحيح است.

س: اگر روزه دار مانده اى غذا در دهان را فرو برد آيا روزه اش باطل مى شود يا نه؟

ج:  بلى باطل مى شود در صورتى كه عمداً فرو برد.

س:  اگر براى شوهر و زن غسل كردن در شب ماه رمضان ممكن نباشد آيا جايز است كه زن حاضر به عمل زناشوئى شود؟ و آيا در صورت ممكن بودن سفر در اين شب آيا باز هم تمكين نمودن با علم به اينكه همسرش اجازه نمى دهد و يا سفر به او حرجى است جايز است؟ و حكم اينكه غسل كردن تنها به زن ضرر نمى كند چطور است تمكينش جايز است؟

ج: اگر ممكن نبودن غسل به جهت تنگى وقت باشد جايز نيست كه

تمكين به شوهر نمايد و اگر به لحاظ عذر ديگر باشد مانند نبود آب

و يا مرض جايز است كه تمكين نمايد و احتياط وجوبى بر آنها اينست.

كه پيش از صبح عوض غسل تيمم كنند.

س:  شخصى جنب شده ولى نمى داند كه پيش از صبح بوده و يا پس از آن بوده و غسل نكرد تا اينكه آفتاب طلوع كرد حكم آن را بيان فرمائيد؟

ج: به روزه اش ضرر نمى رساند ولى او در نمازش كه اهميّت آن از

روزه بيشتر است كوتاهى كرده است.

س:  مردى در ماه رمضان پيش از اذان صبح محتلم و جنب شده است و چون مريض و بدنش ناتوان است و خانه اش درست و حسابى نيست و حمامى كه از سرما موقع غسل كردن نگه دارد ندارد و او غسل نكرد تا اينكه آفتاب درآمد و سپس نماز خواند و روزه را گرفت حكم آن با اين وضع چيست؟

ج: روزه اش صحيح است و چيزى بر آن نيست اگر از غسل كردن براى

ضررش بترسد همانطورى كه فرض شده است اگر چه احتياط مستحبى آن است

كه تيمم بنمايد ولى براى آن به جهت نمازش تيمم واجب است.

س: آيا دروغ گفتن به امامان معصوم (صلوات الله و سلامه عليهم) براى ضرورت تقيّه در ماه رمضان و غير رمضان جايز است و اگر كسى اين را در ماه رمضان كرد آيا آن روز را افطار كرده و بر او قضاء و كفّاره لازم است يا نه؟

ج:  بلى اگر ضرورت ايجاب كند جايز است و روزه باطل نمى شود و

اگر توريه ممكن باشد و مكلف به عوض بودن آن متوجّه باشد واجب است

توريه نمايد و دروغ گفتن حرام مى شود و روزه اش باطل مى گردد.

س: آيا دروغ بستن به پيامبران پيش از پيامبر ما حضرت محمد (صلى الله عليه وآله وسلم) از باطل كنندگان روزه است؟

ج: از باطل كنندگان روزه نمى باشد مادامى كه دروغ بر دروغ به خداوند متعال بر نگردد.

س:  آيا دواى مُسهل (نرميّت آور) كه براى مريض بكار برده مى شود روزه را باطل مى كند يا نه؟

ج:  اگر از راه معده بكار برده نشود روزه را باطل نمى كند.

س: آيا در رستورانها و خوراكپزيها در ماه مبارك رمضان به كسانى كه افطار مى كنند خوراك دادن جايز است يا نه؟

ج: بلى جايز است اگر احترام ماه رمضان از بين نرود و تشويق به

خوردن روزه اى به وجه حرام نباشد.

س: كسى كه در ماه مبارك رمضان با زنش بازى كرد در صورتى كه اطمينان كامل داشت كه منى از آن نمى آيد ولى به طور غير مترقبه و ناگهانى منى آمد وليكن نمى داند كه آمدن منى نزديك صبح بود و يا پس از صبح بود و غسل نكرد زيرا كه او مى دانست كه نمى تواند پيش از صبح غسل را تمام كند، حكم آن نسبت به روزه اى آن روز چيست؟ اميد اينكه حكم كسى كه حرام بودن ماندن بر نجاست را و مضطر بودن آن را مى داند و كسى كه نمى داند را بيان فرمائيد؟

ج: روزه اش در دو صورت صحيح است، بلى اگر آشكار گردد كه جنابت

به اندازه اى معتدبه پس از طلوع صبح بوده كه اگر جستجو مى كرد

صبح را تشخيص مى داد آنوقت روزه اش باطل مى شود، و بنابر

احتياط وجوبى قضاء بايد بكند ولى كفاره بر او واجب نيست.                                                                     

سؤال: ایا انسان می­تواند نذر کند که روزه­ی ماه رمضان خود را در سفر بگیرد؟ و چنانچه قبلاً انجام داده باشد از گردنش برداشته شده است؟

جواب: هوالعالم؛ احتیاط واجب آن است قضاء رمضان را در سفر نذر نکند و چنانچه قبلاً جاهل بوده و این کار را کرده، (نذر گرفتن قضاء رمضان را سفر) احتیاج به گرفتن روزه دیگرنیست.

سؤال: اینجانب در سفر بوده و قصد داشتم پيش از ظهر به وطن برسم و نيّت روزه كنم، ولى در بين راه سهوا چيزى مى خورم. آيا مى  توانم آن روز را روزه بگيرم؟

جواب: هوالعالم؛ چنانچه قبل از ظهر به منزل برسد وقصد روزه کند وسهواً چیزی بخورد، ایراد به روزه نمی رساند ولی چنانچه قبل از رسیدن ونیّت کردن چیزی را سهواً بخورد روزه او صحیح نیست.

سؤال: اگر در ماه مبارک رمضان، کمتر از ده روز به قصد زیارت به عتبات عالیات سفرکند، کراهت دارد؟ آیا برای نذر رجحان دارد؟

جواب: هوالعالم؛ سفر در اوائل ماه مبارک رمضان کراهت دارد و رجحان نذر زیارت در اوائل ماه مبارک رمضان ثابت نیست.

سؤال: شـخـصـى قبل از طلوع فجر بيدار شده و جنب بوده ، مشغول غسل مى شود اما در هنگام غسل كردن اذان مى گویند ، آيا روزه اش صحيح است ؟آیا کفاره براو واجب می شود؟

جواب: هوالعالم؛ اگر غسل او قبل از اذان وطلوع فجر تمام شود روزه آن روز صحیح است واگر قبل از تمام شدن غسل، اذان بگویند وطلوع فجر گردد روزه را قضاء کند وروزه آن روز راهم نمی تواند افطار کند ولی کفّاره ندارد.

١. در صورتى كه معلول فاقد عضوى باشد، تكليف او براى وضوچيست؟ 
در صورتى كه معلول فاقد يكى از اعضاى بدن باشد كه نتواند با مباشرت وضو را انجام دهد، مى‏تواند براى آن مساعدت و كمك بگيرد.

٢. آيا نماز جمعه واجب تخييرى است يا واجب عينى؟ 
نماز جمعه واجب تخييرى است، مى‏تواند در روز جمعه نماز آن را به جاى نماز ظهر انجام دهد و مى‏تواند نماز ظهر بخواند.

٣. آيا خواندن نماز جمعه به گونه فرادى صحيح است يا خير؟ 
خواندن نماز جمعه به گونه فرادى صحيح نيست، بلكه بايد به گونه جماعت برپا شود.

٤. آيا اقتداى جمعى كه نماز را به عنوان قضا از طرف ميت مى‏خوانند به كسى كه وى نماز را به عنوان قضا از طرف ميت انجام مى‏دهد جايز است؟ 
اقتداى جمعى كه نماز را به عنوان قضا از طرف ميت مى‏خوانند به شخصى كه او نيز نماز را به عنوان قضا براى ميت انجام مى‏دهد جايز است، در صورتى كه برايشان معلوم باشد كه امام جماعت به نيت چه كسى آن را انجام مى‏دهد و ديگر آنكه در آن رعايت ترتيبى كه بين فريضه‏ها از حيث وقت مثل نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا براى يك روز اعتبار دارد شده باشد، يعنى اينكه همه نماز را به عنوان نماز ظهر و بعد از آن به عنوان عصر بخوانند و همچنين در نماز مغرب و عشا.

٥. آيا واجب است به زنى كه موى وى در اثناى نمازش ظاهر شده به او اعلام شود؟ 
واجب نيست و نماز او در اين فرض صحيح است.

٦. شخصى كه خود را عادل نمى‏داند ولى مأمومين او را عادل مى‏دانند آيا جايز است پيش‏نماز براى آنها شود؟ 
براى او مانعى نيست كه نماز جماعت را بر پا كند و اين كار براى او گناهى نيست، ولى نمازش احكام و مزاياى نماز جماعت را ندارد.

٧. اگر در اثناى نماز براى پيش‏نماز مانعى در ادامه دادن به نماز پديد آمد آيا نماز مأمومين صحيح است يا خير؟ 
اگر در اثناى نماز از پيش‏نماز حدثى سر زد و يا مانعى ديگر در خود ببيند، نبايد آن را ادامه دهد و اگر ادامه داد، در صورتى كه نماز مأمومين داراى شرايط نماز منفرد باشد، نمازشان صحيح است.

٨. اگر مأمومين عدول از جماعت كنند ولى ظاهرا متابعت از امام جماعت كنند، وظيفه آنها چيست؟ 
اگر در نماز جماعت مأمومين از آن به نيت انفراد عدول كنند ولى ظاهرا با جماعت باشند، بايد به وظيفه منفرد از حيث جهر خواندن و غيره عمل كنند.

٩. آيا بعد از نماز جماعت مصافحه‏اى كه بين نمازگزاران معمول و متداول است اشكالى دارد؟ 
اشكالى ندارد بلكه كار خوبى است و عقيده برخى كه آن را به دليل اينكه در احاديث ذكرى از آن به ميان نيامده بدعت شمرده‏اند، نادرست مى‏باشد. زيرا بدعت در صورتى است كه كسى چيزى را به قصد جزئيت به عنوان دينى در عملى انجام دهد، ولى نمازگزاران كه بعد از نماز مصافحه‏اى را بين خودشان انجام مى‏دهند داراى چنين قصدى نمى‏باشند.

١٠. چه مسافرى بايد نمازش را تمام بخواند؟ 
كسى كه شغل او سفر است مانند راننده، كشتيران و خلبان نمازش در سفر تمام و روزه او صحيح مى‏باشد و نيز حكم كسى كه شغل او در سفر است مانند كسى كه در آن تجارت و خريد و فروش مى‏نمايد و نيز كسى كه سفر مقدمه شغل او است، نه آن كه هدف و مقصود براى وى باشد مانند كسى كه محل زندگى او در شهرى است ولى شغل او مانند تدريس و يا غير آن در شهر ديگر، حكم او حكم قسم اول و دوم است و نماز او تمام و روزه‏اش صحيح است، اگرچه در خلال هر ده روز يك مرتبه هم براى كارش به آن شهر رفت و آمد نمايد.

سوالات زیادی درباره سجده بر مهر پرسیده

شده بود حالا من فلسفه سجده

بر مهر را از نظر مرجع عالیقدر

ایت الله العظمی سید صادق شیرازی(مدظله)

در ادامه مطلب نوشته ام.

 سوال:با توجه به اين كه يكى از كفارات مقرر در شرع مقدس اسلام بنده آزاد كردن است و در حال حاضر اين امر معمول نيست و از طرفى عده اى ناخواسته نظير تصادفات يا بدهى يا ديه و امثال آن در زندانها بسر مى برند و خانواده هاى ايشان پريشان و مستأصل مى باشند ، آيا اجازه مى فرماييد بجاى بنده آزاد كردن افرادى كه كفاره به ذمه دارند يك يا چند نفر از زندانيان بى گناه را آزاد نمايند ؟

جواب : اگر چه ممكن است ثواب آزاد كردن زندانى بى گناه بيشتر از ثواب عتق رقبه باشد ،ولى به هيچ وجه نمى توان به عنوان كفاره عتق رقبه شخص حر را كه زندانى شده با دادن مبالغى آزاد ساخت ، و چون در اين زمان عتق رقبه موضوع ندارد ، لذا بايد كفارات ديگر را داد .

**

سوال: بابت كفاره روزه بايد طعام بدهد . هرگاه وجه طعام را به فقير بدهد كه به دفعات صرف طعام خانواده اش كند صحيح است يا خير ؟

جواب : چنانچه عمداً افطاركرده بايد به شصت نفر مختلف اطعام كند اما كفارات غير از عمد به دفعات به يك اهل بيت دادن اشكال ندارد لكن بايد طعام بدهد ، نه وجه آن .

***

سوال: كفاره روزه كه يك مد گندم يا جو است آيا قيمت آنها هم كفايت مى كند ؟

جواب : قيمت كفايت نمى كند .

***

سوال: آيا مى توان به جاى يك مد گندم و آرد گندم ، حبوبات ( عدس ، نخود و . . . ) يا پول نقد داد ؟

جواب : اشكالى ندارد ، ولى درپول لازم است ، طرف را وكيل كند در خريد گندم و سپس به عنوان كفاره خودش قبول كند .

***

سوال: آيا مى شود كفاره روزه غير سيد را به سيد نيازمند داد ؟

جواب : جايز است و لكن احتياط استحبابى ترك آن است .

***

سوال: آيا مى شود يك مد طعام را به بيش از يك نفر تقسيم كرد ؟

جواب : يك مد طعام را به يك نفر بايد داد .

***

 سوال: آيا در كفاره يك مد طعام مى شود آن را از چند نوع طعام مختلف به فقير پرداخت كرد يا لزوماً از يك جنس واحد باشد ؟

جواب : لزوماً بايد يك مد ، از يك جنس باشد .

 ***

***

پرسش:شخصى بعد از ظهر از جايى كه قصد اقامه نموده به‏سوى وطن حركت كرده، ولى در همان روز به وطن اصلى نرسيده، روزه‏ى اين شخص چه حكمى دارد؟

پاسخ:در فرض مسأله كه بعد از ظهر از محل اقامه‏ى خود حركت كرده، روزه‏ى او صحيح است و اگر روز بعد، مفطر به عمل نياورده باشد و قبل از ظهر به وطن خود برسد، بايد قصد روزه كند و روزه‏ى او صحيح است.

***

پرسش:اگر انسان در ماه مبارك رمضان، بعد از ظهر از وطن خود به مسافرت رود و بعد از انجام كار در همان روز به وطن خود مراجعت كند، آيا روزه‏ى وى صحيح است يا نه؟ و آيا قضا دارد يا نه؟

پرسش:شخصى در صبح ماه مبارك رمضان از حد مسافت مى‏گذرد و پيش از ظهر باز مى‏گردد. البته، گاه، نيت مسافرت را از شب دارد و گاه در روز اين تصميم را مى‏گيرد، اكنون حكم هر دو فرض را بيان فرماييد.

***

پرسش:اگر روزه‏دار از وطن خود مسافرت نمايد و پيش از ظهر به وطن باز گردد، مى‏تواند نيت روزه كند يا نه و به عبارت ديگر، مسافرى كه از روزهاى پيش در سفر بوده و قبل از ظهر به وطن بر مى‏گردد و باطل كننده‏اى را انجام نداده، آيا بايد نيت روزه نمايد؟

س. اگر در ماه رمضان قبل از طلوع فجر نيّت را فراموش كرد، چه كند؟ 
ج. اگر قبل از ظهر يادش آمد، نيّت كند و اگر بعدازظهر يادش بيايد، روزه باطل است؛ ولي بايد آن روز را امساك كند و بعد هم قضاي آن را بگيرد. والله العالم

س. اگر شخصي قصد روزه‌گرفتن دارد ولي سحر جهت خوردن سحري بيدار نشود و فقط براي نماز بيدار و پس از آن بخوابد. آيا روزه‌گرفتن چنين شخصي صحيح است؟
ج. همين قدر كه قصد روزه داشته باشد، كافي است و خوردن سحري لازم نيست. والله العالم

س. مسواك كردن در روز ماه رمضان، آيا مبطل روزه است يا خير؟
ج. اگر آبي كه از خمير دندان توليد شده يا آب خارجي وارد حلق نشود و آن را بيرون بريزد، اشكال ندارد. والله العالم

س. اگر فضاى حمام را بخار گرفته باشد، آيا موجب بطلان روزه مى‌شود؟
ج. باطل نمى‌شود. والله العالم

س. جويدن آدامس در حال روزه، چه حكمي دارد؟
ج. چنانچه هيچ طعمي نداشته باشد كه به حلق برود، روزه صحيح است؛ لكن اين عمل براي روزه‌دار پسنديده نيست و تظاهر به آن، اشكال دارد. والله العالم

س. آيا كشيدن سيگار و استعمال قليان، مبطل روزه است؟
ج. بنابراحتياط واجب، روزه‌دار نبايد دود سيگار يا قليان را به حلق برساند. والله العالم

س. استفاده از مواد آرايشي، مانند كرم، سرمه و ... در ماه مبارك رمضان براي شخص روزه‌دار چه حكمي دارد؟ 
ج. اشكال ندارد، ولي در مورد سرمه اگر از موّادي باشد كه مزه يا بوي آن به حلق برسد مكروه است. والله العالم

س. آيا شخص روزه‌دار در ماه مبارك رمضان، مى‌تواند سرم يا آمپول، تزريق كند؟
ج. احتياط مستحب آن است كه از استعمال آمپول و سرم خوددارى كند. و اگر لازم شد و تزريق كرد، روزه‌اش باطل نمي‌شود. والله العالم

س. آيا استفاده از اسپري تنفسي در داخل دهان و بيني براي بازكردن مجاري تنفسي، مبطل روزه مي‌باشد يا خير؟ 
ج. در مفروض سؤال، چنانچه ناچار از استفاده آن در روز باشد اشكال ندارد و روزه را بگيرد، لكن اگر قبل از حلول ماه مبارك رمضان بعد، عارضه‌اش برطرف شود، بنابراحتياط قضاي روزه‌ها را نيز بگيرد. و اگر عارضه تا ماه رمضان بعد ادامه يافت، بنابراحتياط براي هر روز يك چارك طعام مانند گندم يا جو به عنوان كفّاره به فقير غير سيّد بدهد و قضا ندارد. والله العالم

س. حكم استفاده از قطره بيني جهت بازكردن مجاري تنفسي و درمان كه در بعضي موارد يقيناً وارد حلق مي‌گردد، چگونه است؟ 
ج. اگر وارد حلق شود، مبطل روزه است. والله العالم

س. آندوسكپى دستگاهى است كه داخل معده مى‌شود و عكسبردارى مى‌كند، بدون اينكه چيزى داخل معده شود. آيا اين عمل روزه را باطل مى كند يا نه؟ 
ج. بنابر احتياط، براى روزه‌دار اشكال دارد. والله العالم

س. آيا تزريق خون به روزه‌دار، مبطل روزه است؟ 
ج. مبطل روزه نيست. والله العالم

س. اگر در ماه مبارك رمضان، 5 سي سي خون براي آزمايش از ما گرفته شود، چه حكمي دارد؟ 
ج. اشكال ندارد، ولي اگر موجب ضعف شود مكروه است. والله العالم

س. پركردن دندان در ماه رمضان چه حكمي دارد؟
ج. پر كردن، جرم‎گيري و كشيدن دندان در ماه رمضان براي پزشكان مانعي ندارد و براي شخص روزه‎دار، زماني جايز است كه مطمئن باشد خون يا آبي كه به وسيله دستگاه، وارد فضاي دهان مي‎شود، فرو نخواهد رفت. والله العالم

س. روزه زنانى كه در ماه مبارك رمضان براى جلوگيرى از عادت ماهانه از قرص استفاده مى‌نمايند، صحيح است يا خير؟
ج. اگر عادت نشوند، روزه آنها صحيح است. والله العالم

س. آيا استعمال شياف‌هاى درمانى، شياف ترياك و يا شياف تغذيه مبطل روزه است؟ 
ج. شياف، مبطل روزه نيست. والله العالم